SEDİMANTER (TORTUL)KAYAÇLAR

   Kayaçların  her  çeşit  şartlar  altında  fiziksel,  kimyasal  ve  biyolojik  ayrışma  sonucu bozuşması  ve  dağılması,  daha  sonra  oldukları  yerde  veya  değişik  yollarla  taşınarak  belirli yerlerde çökelmesi sonucu oluşan kayaçlardır Bugün  yerkabuğunun  yaklaşık  %  75’ini  örten  kayaçlar  tortul  kayaçlardan  meydana gelmiştir.Tortul kayaçlar çeşitli dış etmen ve süreçler (akarsu, rüzgar v.b) tarafından koparılan veya aşındırılan enkaz ve tabakaların, taşınıp tortulanma ortamlarında biriktirilmesi sonucu bu kayaçlar  meydana  gelir.  Genelde  bu  tortulanma    alanları  göller,  denizler  ve  okyanuslar  ile kapalı  havzalardır.  Tortulanma  olayına  genel  olarak  sedimantasyon  adını  verilir.  Bundan dolayı tortul kayaçlara sedimanter kayaçlar adı da verilmektedir. Taşınan materyaller birikim ortamlarında  kat  kat  tabakalar    oluştururlar.  O  halde  tortul  kayaçların  en  önemli  özelliği tabakalı  olmalarıdır.  Çünkü  birikme  esnasında  malzemeler  birbiri  üzerine  istiflenerek tabakalaşırlar. 

 Sedimanter kayaçlar: 

  Genellikle tabakalıdırlar 

  Fosil içerirler 

Tortul  taşların  bir  diğer  özelliği  ise  içlerinde  fosil  bulundurmalarıdır.  Bu  fosiller yardımıyla tortul  taşların yaşı belirlenebilir. İstiflenen malzeme altta kalan malzeme üzerine basınç  uyguladığından  altta  kalan  tabaka    sert  ve  yoğun  olur.  Tortulların  basınç  altında kalarak ve burada çimentolaşarak sıkışması olayına diyajenez denir.Örneğin üst üste gelen kil tabakaları basınç altında sıkışarak şist denilen kayacı meydana getirir. 

JEOLOJİNİN ÖNEMİ

    Jeolojinin etkin rol oynadığı bir çok alan vardır. Bu alanlarda en önemliler arasında yeraltı kaynakları yer almaktadır. Yeraltı kaynakları ekonomik ve strateji açısından çok büyük önem taşımaktadır. Yeraltı kaynakları yüzünde bir çok savaş çıkmış ve yüz binlerce insan ölmüştür. Gelecekte ise yeraltı kaynakları azalacak. Bu kaynaklar için daha büyük savaşların çıkması kimse için beklenilmeyecek bir sonuç değildir. Bu yeraltı kaynakların başında Petrol, Doğalgaz, Altın, Elmas, Uranyum, Kömür ve yüzlercesi... Peki bu kadar önemli olan bir sektörün görevini kimler üstlenmekteydi? Kesinlikle JEOLOG'lar...
    Jeoloji mühendisleri (Jeologlar) için en zor dallarda biri olmasına karşı en zevkli iş alanı arasında yeraltı kaynaklarını araştırmak yer almaktadır. Jeologlar yeraltı kaynaklarında nasıl etkin bir rol oynamaktaydı ve bu alanda ki görevleri nelerdi?
   İlk olarak yeraltı zenginliklerinin bulunabileceği yerleri araştırmak, bulunduğu yerlerin jeolojik haritalarını oluşturmak. Ne kadar derinlikte bulunduklarını, bölgenin ne kadar rezerve sahip oldukları ve yeraltı zenginliklerinin oluşmasını sağlayan nedenleri incelemektedir. Bir jeoloji mühendisi olmadan yeraltında kaynakların çıkartılması çok zor olmakla birlikte zaman ve para kaybına yol açmaktadır. Çünkü kesin ve doğru bilgiler jeologların yapacakları araştırma ve analizlere bağlıdır.
     Bu kadar önemli bir alanda çalışmalar yapan jeoloji geleceğin en önemli bilim dalları arasından kesinlikle başlarında yer alacaktır. Bu alan sadece jeolojinin bir koludur. Bunun yanı sıra depremler, doğal kaynak suları, Jeotermal (sıcak su), kıta hareketliliği vb. gibi önemli dallara da bünyesinde bulundurmaktadır.

Genç jeologlar

Öncelikle jeolog kelimesinin ne olduğu hakkında bilgi vereyim. Jeolog kelime anlamıyla yer bilimci anlamına geliyor. Jeoloji ise yer yuvarlağının yapısını, bileşimini ve geçirdiği evrimleri inceleyen bir bilim dalıdır. Bundan 15-20 sene öncesine kadar belkide bir çok kişi bunun ismini bile duymamıştır. Fakat 17 ağustos 1999 Gölcük depremi, ardından 12 Kasım 1999 Düzce depreminden sonra yaşanan büyük derecede can ve mal kaybı Jeolojinin önemini göstermiş oldu. Şuan Türkiye'de bir çok üniversite bünyesinde Jeolojı Mühendisliği bölümü bulundurmaktadır. Bu sayfa ise bu yetişen genç jeolog arkadaşlarımız sorularını ve belli konular için fikir alış-verişi sağlamak amacıyla açılmıştır.